Ekim 2014
Kazakistan'da iş yaptığım yıllarda hep Özbekistan'a gitmeyi düşünmüş ama gerçekleştirememiştim. 2014 yılının son seyahati olarak burasını gündemime aldım. Türkiye'den THY ile Taşkent'e direkt uçuş olmasına karşın, Almata üzerinde gelmek daha hesaplı olması nedeniyle bu yolu tercih ettim.
Öncelikle Özbekistan ile ilgili genel ve oraya seyahat etmeyi düşünenlere faydalı bilgiler vermek istiyorum;
Özbekistan eski Sovyet Cumhuriyetleri dışındaki tüm ülkelere vize uyguluyor. (Bu yazıyı yazdığım tarihte öyleydi şimdi Türklere vize yok) Özbekistan'a gitmek oldukça uzun süren bir vize süreciden sonra gerçekleşebiliyor ve en az 3-4 haftalık bir süreç bu. Bunu bilmediğim için, Eylül için planladığım bu seyahat Ekim ayına kaldı ve hava durumundan endişeli olarak gittiğim Özbekistan’da ilk 2 gün yağmur ve soğuk ardından güneşli ve sıcak günlerde dolaştım. Özbekistan için en iyi gezme dönemlerinin Nisan-Mayıs-Haziran ortası ile Eylül ve Ekim ayları olduğunu orada öğrendim. Arada kalan dönemler çok sıcak oluyormuş, bu nedenle programınızı yaparken bunlara dikkat etmekte fayda var.
Havaalanı gümrükte bir deklarasyon doldurmanız gerekiyor, üzerinizde bulunan para ve kıymetli eşyalar için. Bu daha önceki yıllarda zaman zaman bulunduğum Kazakistan’da da vardı ama daha sonra kaldırıldı. Sanırım zaman içinde de burada kaldırılacaktır diye düşünüyorum.
Özbekistan’da otelden başka bir yerde kalmanıza izin verilmiyor. Kaldığınız otelden orada kaldığınıza ilişkin bir belge (registre) almanız gerekiyor. Bu belgeler çıkışta gerekecek, bunlar olmazsa para ve hapis cezası uygulanıyor deniyor ama benim bu belgelerime çıkışta bakan olmadı. Yandaki resim, Taşkentte kaldığım, Özbekistan oteli şehrin merkezinde ve Amir Temur Meydanı'na bakıyor.
Burası oldukça güvenli bir ülke, her 50 metrede bir yollarda ve metro girişlerinde bir polisle karşılaşıyorsunuz. Bunun sebebi de 1999 yılında bir binada gerçekleştirilen patlama ile darbe girişiminde bulunulması. Fetullahçı cemaat okulu öğretmenlerinden 2 kişinin bu olayın içinde olmaları nedeniyle, cemaatin okulları kapatılmış. Bu şahıslar Türkiye'ye kaçmışlar tüm ısrarlara rağmen iade edilmemişler. Bu nedenle, Türklerin burada bireysel iletişimleri çok iyi ama devlet olarak aramız iyi değil.
Ayrıca Başkan İslam Kerimov, bu darbenin arkasında olduklarını düşündüğü, Özbekistan'da bulunan bütün Amerikan vatandaşlarını 24 saat içinde ülkeyi terk etmelerini aksi halde hapse atılacakları uyarısında bulunmuş ve tüm ABD vatandaşları ülkeyi terk etmiş.
İslam Kerimov, yan etkiler nedeniyle toplumun giderek muhafazakarlaşması önüne geçme amacıyla, Üniversitedeki okuyan tüm kızların başının açık olması uygulamasını getirmiş, bizim ülkemizin tam tersine.
Her yerde İslam Kerimov'un ülkenin bağımsızlığına, özgürlüğüne, gelişimine ve geleceği olan gençlere güvenine dair, sözlerinin yer aldığı yazıları görebiliyorsunuz. Ama diğer Türk Cumhuriyetlerinde gördüğüm ülkenin liderinin boy boy resimleri burada yok. İslam Kerimov'un resmini sadece Amir Temur Müzesi'nde bir pano üzerinde gördüm. Bu da sanırım onun alçak gönüllüğünün göstergesi.
Görüldüğü gibi burasının kuralları ve disiplini oldukça katı. Ama İslam Kerimov kendi vatandaşlarının özgürlüğü için bu kuralları ve uygulamaları koymuş. Bizim ülkemiz gibi yolgeçen hanı değil burası. Burada birlikte yaşayan, Özbek, Rus, Kazak, Tatar, Kore, Uygur Türkleri ve Türkler uyum içinde kavgasız, barış ve kardeşlik içinde yaşıyorlar. Ama tabii ki bunların hepsi Özbekistan vatandaşı.
Özbekistan'da kadınların (Ayollar) bir kısmı belki daha modern ama Taşkent'in dışına çıktıkça genellikle geleneksel kıyafetlerini giyiyorlar Giysileri parlak taşlarla süslü, hatta normal günlerinde bile bazıları abiye ayakkabı giyiyorlar. Erkeklerin (Erkaklar) bazıları da parlak takım elbise giyiyor.
Özbekler Türkleri çok seviyorlar. Sorduklarında Türk olduğumu söyleyince yüzleri gülüyor ve hemen ilgileniyorlardı. Semerkand’da bir taksiye binmiştim konuşurken Türkiye’den geldiğimi söyleyince şoför Türkçe bilip bilmediğimi sordu. :) Türkçe konuşmaya başladık, kendisi de oralı Türk olduğunu söyledi ve gideceğimiz yere varınca benden para almak istemedi, zorla parayı bıraktım.
Öğrenciler de yabancılarla İngilizce konuşmak istiyorlar ama az bildikleri için sadece birkaç cümle kuruyorlar. Türk olduğumu söyleyince seviniyorlar ve onlarla fotoğraf çektiriyordum.
Yine şehri gezerken bir gelin-damat ve arkadaşlarıyla karşılaştım, oldukça sempatiktiler onlarla da fotoğraf çektirmeyi ihmal etmedim.
Türkçe'den başka dil bilmiyorsanız bile, Özbekistan’da rahat gezebilirsiniz. Çok sayıda insanla Türkçe, Özbekçe karışık konuşarak derdinizi anlatabilirsiniz.
Çocukluk dönemimden hatırlarım bizde de bazı insanlar altın diş yaptırırlardı. Burada da çok sayıda insan altın diş yaptırmış ve oldukça itici görünüyor.
İYİ SEYAHATLER
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder